Karidesler

red-crystal-shrimp

Eklembacaklılar şubesinin kabuklular alt şubesine bağlı karideslerin vücutları kalsiyum karbonattan oluşan bir kabukla kaplıdır.
Genellikle 5 çift ayakları ve iki çift duyargaları vardır.Ayrıca ayaklarının bir yada iki çiftinde kıskaçları bulunur.Arka tarafta yüzgeç görevi gören kuyruk gelişmiştir.Kuyrukla gövdenin altında karınaltı bacakları bulunur, bunu yüzerken kullanırlar.Karidesler yumurtalarını da belli bir süre burada taşırlar.
Türler yaşadıkları bölgelere göre yapısal olarak farklılıklar gösterebilir.Özellikle ayakları ve kıskaçlarında değişiklikler gözlenebilir.
Tatlı ve tuzlu suda yaşayan türleri bulunmaktadır.Genel olarak temizlikçi vasfında yaşarlar.Ölmüş balıklar, yosunlarla, artıklarla beslenirler.Tabi avcı olan türlerde vardır.Küçük balıkları vb. avlayarak beslenirler.Avcı olan türlerin kıskaçları otçul beslenenlere  göre daha gelişmiştir.
Ayrıca suyu süzerek içindeki mikroorganizmalarla beslenen süzücü türlerde karidesler de mevcuttur.Bunların akvaryumlara uygun türler olmadığını düşünüyorum.

Çok küçük boyutlarda olabilen bu şirin yaratıkların bazı türleri 30 cm boya kadar ulaşabilir.

Çeşitli karideslerin resimleri;
Süzücü karideslerden Atya gabonensis

Caridina tipi alg yiyici karideslerden Neocaridina palmata “Nectarine shrimp”

Uzun kolu karideslerden Macrobrachium sp. “Opium”

Akvaryumda karides;
Akvaryumlara girdiği günden bugüne, karidesler bitkili  akvaryumların vazgeçilmezi haline geldiler.Benimde sağ kolum olarak gördüğüm karideslerin, bitkili akvaryumlarda mutlaka olması gerektiğini düşünüyorum.
Bilindiği gibi akvaryumda oluşan yosunlar hem göz zevkini bozacak hemde bitkilere uzun süreçte zarar vereceklerdir.Karidesler oluşan yosunları afiyetle yiyecek ve farkında olmadan bize yararları olacaktır.

Ayrıca gayet barışcıl türlerdir.Asla balıklara zararları dokunmaz.Balıklarla hiçbir ilişkileri yok zaten, sanki onlar yokmuş gibi davranıyorlar.Tüm dertleri etrafı karıştırıp, yiyecek bir şeyler bulabilmek.(Tüm otçullar gibi karideslerinde gayet obur olduklarını söyleyebilirim)Karideslerin avcı balıklara yem olabileceklerini de söylemeliyim.Onun için akvaryumda besleneceği türlerin, karideslere zarar vermeyecek türler olmasına dikkat edelim.

Aslında su değerleri sabit olduktan sonra çokta nazlı türler değillerdir.Ph’ ın nötre yakın (6.5-7.5 aralığında)olduğu sularda yaşarlar.Su sıcaklığı da optimum 23-24 C civarlarındadır.Fakat karideslerin hepsi ağır metallere, amonyak ve nitrata duyarlıdır.Fazla olduğu durumlarda ölümler yaşanması kaçınılmazdır.

Geçelim bilindik karides türlerine;

Çim karidesi(Caridina Japonica):Büyüklük: Erkekler 3.5 cm, dişiler 4 cm civarı.
Su şartları:Sıcaklık 25 C civarı, ph:5.8-8 olduğu sularda yaşarlar.
Beslenme:Çeşitli yosunlar, sebze, meyve, akvaryumda kullandığımız her türlü akvaryum yemi(pul yemleri, dip yemleri) ve ölmüş balıkları yiyebilirler.Açıkçası yiyebilecekleri ne varsa yerler.Eğer akvaryumda yiyecek bir şey bulamazlarsa bitkilerin de tadına bakabilirler.Riccia gibi yumuşak olan bitkileri yiyebilirler.
Üreme:Gerçekten çok garip bir üreme sistemleri var, yavruların gelişmeside ibretlik verici ayrı bir konu…
Dişi 2000 kadar yumurtayı 6 hafta civarında taşıyor.Yumurtaların yırtılmasıyla larval dönem başlıyor.Bu dönemde larvalar beslenebilmek için planktonlara ve alglere ihtiyaç duyuyorlar.Deniz suyunda oluşan planktonlar ve alglerle beslendikleri için yavrular tuzlu suya alınmalıdır.
Larval dönemi atlattıktan sonra karidesler yavaş yavaş tatlı suya alınabilir.Fakat bu dönemi atlatmak, yavru karidesleri beslemek yetişkin hale getirmek epeyi zordur.Yavrular gerçekten çok sayıda ve küçüktür.Düşünün 4 cm lik bir dişinin karnından 2000 e yakın yumurta çıkıyor.Bu inanılmaz büyük bir rakam.
Açıkcası akvaryumlarda üretimi de imkansız gibi birşey.Dünya üzerinde üretebilen kişi sayısı çok az.
Neyse yavruların gelişim sürecine bi göz atalım.Yavrular ilk çıktıkları andan itibaren aşağıdaki yolu izliyorlar.
Bu dönemde karides yavruları bir artemia kadar.

Giderek bir karidese benzemeye başladı…

Daha sonrada tam anlamıyla bir karidese dönüşüyorlar.

Not: Bazı kaynaklarda bu türün adı  Caridina multidentata olarakta geçiyor.İnternet ortamında Japanese shrimp, Yamamoto shrimp gibi isimlerde kullanılmış.Tabi birde ilk akvaryuma alan kişinin ismi de kullanılıyor Amano shrimp.

Resimler http://www.akwaria.pl/krewetki/rozmnazanie-en.html adresinden alıntıdır.

Kiraz karidesi(Neocaridina denticulata sinensis “Red”):

Büyüklük:Erkekler 2 cm dişiler 3 cm
Su şartları:Sıcaklık 25 C ph:6.8-7.5
Beslenme:Çeşitli yosunlar, artemia gibi küçük canlı yemlerin yanı sıra salatalık, muz gibi yiyecekleri de severek tüketirler.Fakat çeşitli yemler verirsek yosunlardan soğumaları muhtemeldir.En iyisi karidesleri bol bitkili akvaryumlarda kendi hallerine bırakmak.
Genel bilgi:Boyları birçok karidese göre küçük olmasına rağmen yosunla savaşta en önemli silahlardan birisi kirazlardır.
Bu küçük karideslerin strese kapılıp ölmeleri gibi bir konu muhtemeldir.Bunu önlemek için akvaryum bol bitkili olmalıdır

Üreme:Bol bitkili akvaryumlarda kirazları üretmekte mümkündür.Java moss gibi yosun türevi bitkilerin bulunduğu, pipo filtreyle filtre edilen akvaryumlarda yavrular mosslarda ve filtrede oluşan canlılarla beslenerek hayatta kalabilirler.

Kiraz yavruları ilk yumurtadan çıktıklarında 2 mm civarındadırlar.Yalnız birkaç ay içerisinde erişkin olurlar.Zaten yaşam süreleride oldukça kısa.Yaklaşık 1.5 sene yaşarlar.

Kiraz karidesleri her zaman renkli değillerdir.Taşınma esnasında yada korktuklarında(stres) renklerini kaybederler.Tabi keyifleri yerinde olduğu sürece renkleri kırmızıdır.Özellikle üreme dönemlerinde renklerini tamamen koyulaştırarak aşağıdaki gibi koyu kırmızı bir hal alırlar.

Not: Neocaridina heteropoda var. “Red” olarakta adlandırılır.

Cam karidesi(Natantia gen sp.)
Büyüklük:
4- 4.5 cm maximum
Su şartları: 22-25 derece optimum sıcaklık
Beslenme: Bitkisel ağırlıklı olarak beslenirler.Yosunlar, yem artıklarıyla beslenirler.Balıkları beslerken aradan yem kapmayı da seviyorlar. :)Yani balıkların yediği her tür balık yeminide yiyebiliyorlar.
Genel bilgi-Üreme:Geldik benim karideslerime….Bu tür hakkında tecrübeli olduğum için bir şeyler yazmak çok daha kolay olacak.
Türkiye piyasasına zaman zaman sunulan bu karidesler gerçekten dayanıklı türler.Kiraz ve çim karidesleri kadar olmasada iyi alg yiyicilerdir.Akvaryumumda uzun süredir cam karidesi besliyorum.Bitkili akvaryumlarımdaki çoğu yosun türünü yiyorlar.Fakat hair algae problemime çare olamadılar.Zaman zaman saç yosunlarına sulanıp yemeğe uğraşsalar da ağızları bu yosunu yiyebilmek için uygun olmadığından girişimleri sonuçsuz kalıyor.

Beslediğim zaman zarfında pek çok kez yumurtlama girişimleri oldu.Fakat ayrı bir tank kurmadığım için üretmeyi başaramadım.Yumurtalar belli bir süre sonunda kaybolup gittiler.Gerçekten mükemmel canlılar.Karınaltı bacaklarına sakladıkları yumurtaları belli sürelerle filtre yakınlarında akıntının olduğu bir yerde havalandırıyorlar.Bacaklarıyla yumurtaların yerini değiştiren anne, yavrularını aksatmadan bu görevi üreme dönemi boyunca yerine getiriyor.Harika bir olay.Yavruların anne karnında gün gün gelişimlerini izlemek kadar güzel birşey olamaz.
Üreme dönemindeki karideslerimden birisi, karnındaki yumurtaların yerini değiştiriyor ve filtrenin yaptığı akıntıyla yavrularını havalandırıyor;

Caridina sp. “Tiger”
Büyüklük:
Erkekler 2.5 cm, dişiler 3.5 cm maximum
Su şartları: Sıcaklık 25 C civarı, ph:6-7 arası
Beslenme: Algler, yem artıkları
Üreme: Dişi 50 kadar yumurtayı karnında taşır.Bu dönem yaklaşık 4 hafta sürecektir.Yavrular 3-4 ayda erişkin olacaklardır.
Ayrıca bu tür arı, kristal kırmızı gibi karides türleriyle de çiftleşebilir.Bu karideslerin bir arada tutulmamasında fayda var.

Halit DEĞER

.

Paylaş:
Share

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

14 Cevaplar

  1. börte dedi ki:

    ben bu karidesleri nerde bulurum?

  2. börte dedi ki:

    crvap verirseniz memnun olurum

  3. börte dedi ki:

    ben 11 yaşında biriyim keridesleri balıkları salyangozları felan çok sewerim
    futbol oynuyorum

  4. admin dedi ki:

    Seçkin akvaryumcularda ve internet sitelerinde.

  5. tolga dedi ki:

    yaa iyi hoş çok güsel yazmışında cam karideslerinde cinsiyet ayrımını nie yazmadın ki ?

  6. admin dedi ki:

    Cam karidesleriniz üreme olgunluk ve ortamına erişmişse ancak karnındaki yumurtalardan dişi olduğunu anlayabilirsiniz. Bunun dışında çok sağlıklı bir yöntem var mı bilmiyorum. Dişiler daha iri olur.

  7. tolga dedi ki:

    bilgi için saolun

  8. tolga dedi ki:

    ya ben bu karideslerle ilgili daha cok bilgiye ihtiyacım var msn versenizde ordan sorsam olmazmı?

  9. tolga dedi ki:

    birede bnm karidesin birtanesinin gözleri doşarı çıkı deil düz ve iç tarafda ileriye bekiyo nden olabilir?

  10. antalyadan dedi ki:

    ya bu antalyada nie kiraz karides satılan yer yok . bilen birisi varsa lütfen yardım etsin

  11. MANYAKOS dedi ki:

    almak isteyene yardımcı olabilirim istanbul fatih

  12. endokrin dedi ki:

    hem akvuryuma uygun olmadığını söylüyorsunuz. hemde resimlerden sonra akvaryumda olmasını gerektiğini vurguluyorsunuz…bu ne yaaa.

    • admin dedi ki:

      uygun olmadığı nerde yazıyor ben göremedim, bazı karides türleri elbette akvaryumlara ya da balıklı akvaryumlara uygun değildir ama bu her tür için geçerli değil

  13. eyüp dedi ki:

    saolun babmn gölden getirdiği balklar arsnda 30a yakn karides vardı onlarn ne tür olduğnu öğrendm meğersm cam karidesiymş

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Share